Nalewki i miody pitne – powrót do korzeni polskich trunków

W dobie mody na kraftowe nowinki warto pamiętać o polskich tradycyjnych alkoholach, które są z nami od wieków. Nalewki i miody pitne to trunki, które nasi przodkowie cenili na równi (a może nawet wyżej!) z piwem czy okowitą. Dziś wracają do łask – produkowane rzemieślniczo, zachwycają bogactwem smaku i budzą nostalgię za dawnymi czasami. Dowiedz się, na czym polega fenomen nalewek i miodów pitnych oraz jak możesz się nimi delektować współcześnie.

Miód pitny – staropolski skarb w kielichu

Miód pitny nazywany bywa “polskim winem miodowym”. To alkohol uzyskiwany przez fermentację miodu pszczelego z wodą, czasem z dodatkiem soku owocowego lub ziół. Jego historia w Polsce sięga średniowiecza – kroniki wspominają, że nasze miody pitne były cenione na królewskich dworach Europy. Nic dziwnego: mają niepowtarzalny, szlachetny smak łączący słodycz miodu z nutami dojrzewania.

Charakter miodu pitnego zależy od proporcji miodu do wody, stąd tradycyjnie dzielimy miody na:

• Półtoraki – najbardziej esencjonalne i najsłodsze (1 część miodu + 0,5 części wody). Fermentują bardzo powoli, a potem dojrzewają wiele lat. Uważane za królewskie trunki, gęste, likierowe, często o mocy ok. 16%.
  
  
• Dwójniaki – również słodkie (1 część miodu + 1 część wody), dojrzewane minimum 2–3 lata. Pełne bukietu kwiatowo-miodowego, idealne do deserów.
  
  
• Trójniaki – półsłodkie (1 część miodu + 2 części wody), nieco lżejsze i szybciej dojrzewające (ok. roku do dwóch). Harmonijne, często z ziołami lub owocami dla urozmaicenia smaku.
  
  
• Czwórniaki – wytrawniejsze (1 część miodu + 3 części wody), najlżejsze z tradycyjnych miodów (ok. 9–12% alk.), dojrzewają kilkanaście miesięcy. Orzeźwiające, nieprzytłaczające słodyczą – dobre na początek przygody z miodami.

Polskie miody pitne często wzbogacane są dodatkami: sokiem z malin, wiśni, przyprawami korzennymi, miętą czy nawet chmielem. Nadaje to każdej marce unikalny profil. Na przykład Półtorak Jabłkowy będzie miał echa pieczonych jabłek i przypraw, a Trójniak Korzenny zachwyci nutą cynamonu i goździków. W naszym sklepie oferujemy wybór najlepszych polskich miodów pitnych – od klasyków z Apisu po niszowe, lokalne wyroby rodzinne. Zajrzyj do kategorii Miody Pitne, by wybrać coś dla siebie. Uwaga: to trunki do wolnej degustacji – podawaj je w małych kieliszkach (np. likierowych) i sącz powoli niczym nalewkę lub likier deserowy.

Nalewki – magia zamknięta w karafce

Nalewka to esencja owocu, ziela lub korzenia wyciągnięta za pomocą alkoholu i cierpliwości. 😉 Tradycyjna nalewka powstaje przez macerowanie (czyli długotrwałe moczenie) wybranych składników w alkoholu, często z dodatkiem cukru lub miodu dla smaku. Proces ten trwa od kilku tygodni do nawet kilkunastu miesięcy – nalewka “dochodzi” w piwnicy czy kredensie, nabierając mocy i aromatu. Efekt końcowy to gęsty, aromatyczny likier, w którym czuć prawdziwe bogactwo natury.

Polska szczyci się dziesiątkami rodzajów nalewek. W domach od pokoleń przygotowywano m.in. wiśniówkę, nalewkę z pigwy, orzechówkę (z zielonych orzechów włoskich), tarninówkę, nalewkę z czarnej porzeczki, aroniową, z dzikiej róży, dereniówkę... wymieniać można długo. Każda rodzina miała swoje sekretne receptury. Dziś na szczęście nie musimy sami nastawiać balonów (choć to piękna tradycja) – na rynku pojawiły się nalewki rzemieślnicze, które smakiem dorównują domowym. Tworzone są w krótkich seriach, według tradycyjnych receptur, bez sztucznych aromatów.

Czym charakteryzuje się dobra nalewka? Przede wszystkim naturalnym, głębokim smakiem użytego składnika. Jeśli to nalewka wiśniowa – ma smak prawdziwej dojrzałej wiśni, jeśli pigwowa – czujemy aromat pigwowca i przyjemną kwaskowatość, przełamaną słodyczą. Dobra nalewka ma też odpowiednią moc (zwykle 25–40% alk.), ale alkohol jest w niej doskonale ukryty pod warstwą smaków. Nalewka ma rozgrzewać, ale nie powinna “palić” – najlepsze potrafią zaskoczyć aksamitnością.

W naszej ofercie znajdziesz m.in. Pavlinówki – serię znakomitych nalewek od polskiego producenta, dostępne w smakach takich jak pigwowiec, czarny bez, malina czy wiśnia, każda starannie przygotowana i zabutelkowana w eleganckim kartoniku. Mamy też unikatowe nalewki z manufaktur, np. tarninówkę (nalewka z owoców tarniny, o pięknej rubinowej barwie i lekko wytrawnym charakterze). Odwiedź dział Nalewki, aby zobaczyć pełen wybór – to istny raj dla smakoszy poszukujących autentycznych polskich smaków.

Popularne rodzaje polskich nalewek:

• Nalewka wiśniowa (wiśniówka) – królowa nalewek, o intensywnym rubinowym kolorze. Słodka, z lekką pestkową goryczką, aromat świeżych wiśni. Idealna do czekoladowych deserów lub jako digestif po obiedzie.
  
  
• Nalewka z pigwy (pigwówka) – złocista, półwytrawna nalewka z owoców pigwowca (polska “cytryna”). Wyrazista, łączy cytrusową kwasowość z miodową słodyczą. Świetna na trawienie i rozgrzewkę w chłodny dzień.
  
  
• Nalewka z czarnego bzu – ciemna, ziołowo-owocowa, nieco tajemnicza w smaku. Czarny bez ma właściwości prozdrowotne, więc taką nalewkę traktuje się czasem jak domowe lekarstwo. W smaku delikatnie przypomina porto, z nutą leśnych owoców.
  
  (Oczywiście to tylko kilka przykładów – nalewki robi się prawie ze wszystkiego, od ziół po miód, kawę, a nawet papryczki chilli dla odważnych!).

Jak podawać i z czym pić nalewki oraz miody pitne?

Miody pitne i nalewki najlepiej serwować w niewielkich kieliszkach (40–60 ml). To trunki do powolnego sączenia, często serwowane w formie aperitifu lub digestifu. Nalewki tradycyjnie pojawiały się na stołach świątecznych – kieliszeczek wiśniówki do sernika lub nalewki z orzecha do kawy po obiedzie. Miody pitne z kolei świetnie pasują do deserów (np. półtorak do szarlotki – pycha!), serów pleśniowych i orzechów, a także… jako dodatek do grzańca w zimowe wieczory. Niektóre wytrawniejsze miody można delikatnie podgrzać i podać jak grzane wino z korzennymi przyprawami.

Warto eksperymentować: nalewka z pigwy czy cytryny sprawdzi się jako orzeźwiający shot z kostką lodu latem, a korzenna nalewka miodowa może zastąpić poobiedni likier. Miody pitne najlepiej smakują schłodzone do ok. 12–14°C (jak wino białe), ale te cięższe, słodsze – także w temperaturze pokojowej. Półtoraki i dwójniaki często otwiera się specjalnie, np. na rocznicę czy wesele – wszak to królewskie trunki, godne specjalnych okazji.

Dziedzictwo, które smakuje – spróbuj tradycyjnych trunków z naszej oferty

Nalewki i miody pitne to coś więcej niż alkohol. To część naszego dziedzictwa kulinarnego, świadectwo kreatywności poprzednich pokoleń i ich umiejętności wykorzystywania darów natury. Cieszy nas, że wracają do łask i coraz częściej goszczą na stołach nie tylko starszego pokolenia, ale i młodszych ludzi szukających autentycznych, lokalnych smaków.

W dwiebutelki.pl starannie dobieramy dostawców tych trunków. Chcemy mieć pewność, że każda butelka nalewki czy miodu pitnego, którą u nas kupicie, spełni Wasze oczekiwania – czy to ma być prezent dla dziadka pamiętającego domowe nastawy, czy po prostu uzupełnienie własnej kolekcji nietypowych alkoholi. Zapraszamy do przejrzenia naszej oferty miodów pitnych i nalewek – a w razie pytań służymy pomocą i radą, bo o tych trunkach moglibyśmy opowiadać godzinami.

Na zdrowie tradycji! Niech kieliszek aromatycznej nalewki lub kufelek złocistego miodu pitnego umili Wam wieczory i pozwoli docenić bogactwo polskich smaków przekazywanych z pokolenia na pokolenie. 🍯🥃